Carina Hilders: ‘Houd de menselijke maat in het oog’

Bij alle AI en technische innovatie moeten we de menselijke maat niet vergeten, vindt Carina Hilders. Dan kunnen AI en medtech heel goed helpen de zorg ook in de toekomst gezond te houden.

Carina Hilders is op dinsdag 8 april de eerste spreker op het tech mainstage van Zorg & ict. Haar keynote over ‘toekomstbestendige zorg’ heeft een positieve boodschap, kondigt ze vast aan: “AI en medtech gaan ons enorm helpen om in de toekomst de zorg gezond te houden. Het is de pipeline waar we volledig op moeten inzetten. Eeuwen geleden droeg de uitvinding van de riolering als bijvangst bij aan de gezondheid. Iedereen dacht: het stinkt hier, daar moeten we iets aan doen. Maar iedereen werd veel gezonder en bepaalde ziektes kwamen niet meer voor. Zo gaat de medtech-infrastructuur ons helpen om de zorg in de toekomst gezond te houden.”

Solidariteitsprincipe

Want er moet wel dringend wat gebeuren, vindt de voorzitter van de raad van bestuur van UMC Utrecht. Het solidariteitsprincipe als het uitgangsprincipe voor de gezondheidszorg in Nederland staat onder druk. “We zien helaas dat er een verschil in levensverwachting is van bijna zeventien jaar en het neemt nog steeds toe. Als je in een slecht postcodegebied wordt geboren, leef je zoveel jaar korter in Nederland.” De opdracht is volgens Hilders daarom vooral om de gelijkwaardigheid en toegankelijkheid in de zorg te bewerkstelligen en te borgen.

Samenwerking en verbinding

Dat is niet alleen een opdracht voor de zorg, schetst ze. “Dit is een verantwoordelijkheid van velen. Het gaat over huisvesting, schuldsanering, gezond leven,  gedrag en onderwijs. Daarvoor zijn we met elkaar verantwoordelijk, hoewel we dat vanuit de zorg misschien wat vanzelfsprekender doen.”

Ze pleit daarom voor samenwerking en verbinding tussen verschillende sectoren, disciplines en kennisgebieden. “Willen we zorgen dat mensen zo lang mogelijk gezond blijven en dat er gelijkheid in de toegankelijkheid van zorg bestaat, dan moeten we daar interdisciplinair aan werken. Daar zie ik veel kansen voor een geïntegreerde en gedeelde data-infrastructuur, AI en andere medische technologische ontwikkelingen.”

Meer dan alleen procesoptimalisatie

In eerste instantie denkt Hilders daarbij aan het ondersteunen van professionals bij het verlichten van administratieve taken, het schrijven van ontslagbrieven of het meeschrijven tijdens een consult. Daardoor is er meer menselijk contact mogelijk. “Of het voorspellen van no-show met AI, het genereren van uitslagen, allemaal fantastische initiatieven die bijdragen aan het oplossen van waar het nu knelt.”

Maar de mogelijkheden gaan verder dan deze concrete procesoptimalisaties. Denk bijvoorbeeld aan therapie- en leefstijlondersteuning, ondersteuning en diagnostiek op afstand, of voorspellingen bij risicogroepen van de bevolking en daarop anticiperen. “Als UMC Utrecht doen we veel onderzoek in kwetsbare wijken in Utrecht: hoe kunnen we mensen bereiken, wat kunnen we daar verbeteren?”

UMC Utrecht heef de ambitie koploper én regienemer te zijn in de datastructurele en AI- veranderingen die nodig zijn, vertelt Hilders. “Ik zit hier nog maar zes maanden, maar ik ben oprecht elke dag onder de indruk wat hier allemaal gebeurt. Dit is echt een heel ambitieuze instelling.”

Kennis, innovatie en valorisatie

Als voorbeeld noemt ze de 3AI-aanpak, een benadering van AI die gaat over integratie van Data, Research en Implementatie (DRI), voor veilig en goed gebruik van AI in de zorg. “Hoe kunnen we data gebruiken om processen te optimaliseren en kwaliteit te optimaliseren? Daar zijn nu al een twaalftal AI-labs mee bezig, waarbij we samenwerken met de universiteit en andere partners op het Utrecht Science Park. Want dit is een fantastische vierkante kilometer waar veel kennis is en innovatie en valorisatie plaatsvindt. Als je dit soort dingen goed inzet en continu daarmee bezig bent, dan mag je jezelf koploper noemen. En regie nemen we in de goede zijn van het woord: laten zien wat er kan en dat delen, zodat je dat kan uitrollen met collega’s in regionale en landelijke netwerken.”

Menselijke maat

Op het event waar ICT  en technologische innovatie centraal staan heeft Hilders een opvallende slotboodschap: “Het belangrijkste vind ik dat we de menselijke maat behouden in alle dingen die kunnen. Op zo’n event word je verleid door technologie, door cijfers, door data, door de fantastische vooruitblikken. Er zullen vast en zeker een paar robots rondlopen. Maar de kern van de zorg,  ik ben van oorsprong gynaecoloog en eigenlijk ben ik dat nog steeds, is om altijd scherp te blijven en te bedenken: wordt die patiënt daar beter van? Het blijft in de zorg gaan om humane aanpak, ook al wordt deze ondersteund door AI.”

Carine Hilders is één van de keynotes op Zorg & ict, net als bijvoorbeeld Anne Marie Weggelaar en Constantijn van Oranje.